Reisverslag 1991 Antarctica

The rough Tierra de O’Higgins papers.

Logboek Antarctica 18-02-1991—06-03-1991

Rondvaart Antarctica

Door toeval en geluk ben ik in staat geweest een reis naar Antarctica te maken met de MN (Motor Naval) Pomaire, een Chileens “vrachtschip” met drie kapiteins aan boord en verder 138 vaten kerosine en 12000 liter rode wijn maar geen reserve-onderdelen. Gedurende deze reis heb ik ongeveer 3000 foto’s gemaakt.

Het leven op deze boot en wat er allemaal onderweg gebeurde wordt hieronder beschreven in het logboek wat ik heb bijgehouden tijdens deze reis.

Het is een persoonlijk verslag en nauwelijks inhoudelijk geredigeerd.

Het schip is op 23 februari 1991 op een rif gelopen, in de middle of nowhere en wij zijn "gered" door de Chileense marine. De Pomaire is twee jaar later op dezelfde manier op een rif gelopen en daarna gezonken voor de kust van Valperaiso in Chili.

Op 19-02-1991 om 04.30 zijn we vertrokken vanuit Punta Arenas richting Zuidpool. De dag ervoor heeft de Chileense militaire politie onze paspoorten afgestempeld omdat we volgens deze politie naar Chileens grondgebied vertrokken maar dat we vanwege de internationale status van Antarctica toch het land uitgingen.

Weer: zonnig windkracht 4 zee: rustig

Foto’s: dolfijnen, havenactiviteiten, ophalen loopplank, landschap Tierra del Fuego (200 mm lens in de vroege ochtend, waarschijnlijk een paar bewogen foto’s)

Mocht u ooit met drie kapiteins naar Antarctica gaan en u wilt een paar kerosinevaten meenemen door de Drake Passage neem dan wat touw en een paar planken mee om de vaten vast te zetten op het dek (ahum).

19-02-1991

0900-

Isla Capitan Aracena.

Diepte: 245 meter (niet van de boot maar van het water).

Positie: 71°-54°-10’

Canal Cockbarn

71°-54°-20’

72° tot aan Canal Brecknock

1100-

( G. Froward, het meest zuidelijke punt van Zuid-Amerika van het vaste land).

Om 11.00 kregen wij een briefing van Dores over de reis:

Patagonia is vernoemd als “grote voeten” door de Patagones indianen.

Tierra del Fuego: land van vuur (schepen zagen tijdens de doortocht van de schepen door de duizenden eilanden daar grote vuren branden).

Lengte schip: 88.7 meter

Gebouwd in Denemarken als veerboot tussen Denemarken en Zweden (1957)

Het weer: (13.40): grijs, regen en daarna droog.

Instructie over veilig varen:

Val niet in het water: levensverwachting is dan maximaal 3 minuten.

Bij man over boord duurt het minimaal 5 minuten voor de boot is gekeerd (ahum).

Men moet zich altijd warm kleden en bij ongeval met de boot naar de juiste reddingsboot gaan.

Welke was niet duidelijk.

Route:

04.30 afvaart

13.00 einde Canal Cockburn (vreemde naam eigenlijk).

(salida al o Pacifico)

15.30 Paso Altracadero (erg smal voor onze boot)

Canal Brecknock, Isla Brecknock.

18.30 Canal/Isla O,Brian

19.00 Grupo Timbales (Islotes)

Isla Darwin

Canal Thompson

21.00 Bahia Cook (fin canales)

22.00 op weg naar Roca Contramaestro (Paso Drake)

Verwachte aankomst Rothera (Engelse Basis) 23 februari in de middag voor afgifte wijn.

Verwachte aankomst Jones Sound 24 februari voor afgifte Kerosine voor noodvliegveld.

Totaal nog 750 zeemijlen en de boot gaat 12 mijl per uur.

De reis verloopt voorspoedig.

09.00 Drake passage

16.25 alles op schema (behalve ik)

16.45 minder koud, het schijnt koud voor de tijd van het jaar te zijn, belooft wat?

Misschien morgen walvissen, geen fotoweer, zee (nog binnenzee) zeer rustig.

17.15 Fotoweer? Grijs, regen maar wel zon in de verte, erg mooi. Misschien straks beter.

Boot gaat richting 60° oost.

Synopsis fantastico:

MN (Motor Naval) Pomaire (Barrelgang 1)

De maatschappij verkeert in grote financiële problemen. Door renovatie van het schip (weer zeewaardig maken) en weinig vracht en passagiers vanwege de (1e) Golfoorlog zijn de verwachte inkomsten uitgebleven.

Omdat er nog een 100% hypotheek op de Pomaire rust en volgende maand de eerste aflossing moet plaatsvinden moet er iets gebeuren. De reder (familie Chinopet) overweegt de volgende mogelijkheden:

1. de boot gaat als bevoorradingsschip naar de Golf

2. het schip specialiseert zich in het vervoeren van illegale goederen (wapens, verdovende middelen, chemisch afval etc).

3. Midden op zee wordt een ongeluk in scene gezet, de verzkering betaalt de schade (bingo!)(de dochter van dhr. Chinopet wordt i.v.m. een sexschandaal gechanteerd door de mafffia, maar dit is voor het verhaal niet van belang).

22.10

Boot gaat een beetje tekeer. Leuke gesprekken met Marcel (mede compaan) over ons boek “de Pomaire affaire”, alles staat op de foto: het laden van de Kerosine enzo, wij blijven gissen naar het echte doel van deze trip.

19-02-1991

10.15 geslapen als een baby, beetje hoofdpijn. Boot wiebelt aardig maar de zee ziet er gewoont uit.

De boot gaat nogal snel en het stukje tussen Chili en de zuidpool is berucht vanwege de botsing van twee oceanen met temperatuurverschillen, het stormt ONDERwater (zie foto kerosinevaten).

11.30 het is mooi weer buiten en we gaan zo eten. Het eten is altijd veel, veel en veel. Misschien wat schaken met Marcel en hopen dat we een paar walvissen tegenkomen. Vandaag wordt rommeldag.

Misschien vanmiddag wat slapen. Weer wordt ietwat slechter Slagzij is 5 graden (soms is 30 graden mogelijk volgens een van de drie kapiteins. (of 180, maar dat is een ander verhaal)

13.00 al 5 uur geen radiocontact mogelijk (met wie eigenlijk?)

Positie: Isla Abezaida (ongeveer 67°- N- 64°).

14.30 het is nu officieel verboden op het dek te roken want we vervoeren fuel volgens de woordvoerster (Dores) Als we terug zijn willen we zeekaarten kopen van Antarctica (voor ons boek).

Het is nog 56 uur varen naar Rothera.

Het is mooi weer buiten, niet te koud. Het is vreemd te constateren dat zoiets als Antarctica, waar je normaal gespoken niet even naar toe gaat, plots begint te leven, met kaarten, afstanden enz.

1500 Geslapen, ik werd aardig suf van de test zeepil tegen de deining.

22.00 weerrapport: -3 –5

10 knotts, oplopend tot 20, minder weer op komst en dat klopt aardig: de boot gaat redelijk tekeer.

945 bar and going down, dus slechter. Vliegramp in Puerto Williams.

Lief Dagboek,

20-02-1991

06.30

Het schip gaat tekeer als een dolle hond. Wij stonden buiten maar een grote golf sloeg naar binnen en zo kwam het dat wij ook weer snel binnen waren.

Grijs weer, in de verte wat zonlicht. Zo ontbijten en daarna maar slapen, alles kraakt.

11.15 geslapen tot 10.00 uur.

Lezing over de vogels van Antarctica is uitgesteld tot vanmiddag 17.30. Nu wordt er een Falklandvogelfilm vertoond. Vanavond (wederom)afwasdienst. Ik moet een half uur van te voren aanwezig zijn vanwege het slechte weer (?).Eerst moeten wij eten en daarna gaan we pas afwassen, wordt het een Lauren en Hardy film?

18.30

We moesten snel eten en een gedeelte was al te bedde vanwege de zeeziekte. De afwas was daardoor erg klein en het ging daardoor allemaal reuzesnel. Daarna zijn we slingers gaan vouwen, een Amerikaans echtpaar gaat trouwen op onze boot. De boot slingert ook behoorlijk, ik ga zo maar eens douchen, dat lijkt mij wel een aardige ervaring met die deining en dat was het zeker.

21-02-1991

Prachtige zonsopgang om 05.00 uur. Het was wel een beetje koud maar dat kan in Nederland om die tijd ook zo zijn.

Positie: 71º-50’N- 62 OW.

Diepte 3013 meter.

11.30 uur

Wij zijn de Poolcircel gepasseerd (om 07.30 uur).

Alle nieuwelingen die de Poolcircel passeren werden gedoopt door de oudste kapitein en een matroos. Dit gebeurde met een WC borstel en ook de kapitein werd gedoopt (iedereen was nieuw met dit fenomeen). Later bleek dat daardoor de (overigens lieve) bemanning zo was gecharmeerd door dit gegeven dat bijna iedereen aanwezig was, dus er was dus misschien niemand aan het werk. De boot heeft misschien een half uur stuurloos doorgevaren, maar wel op koers, was er toch een verrader aan boord die niet is gedoopt?.

(wel een glaasje Champagne na de doping).

18.30

67º 29-25’ S

67º 01-50’ W

22-02-1991

Aankomst op de basis Rothera (Engels)

Lossen van 20.00 liter rode wijn en wat (lach?)gasflessen.

De twee bovenstaande foto's zijn van de voortuin van Rothera, de onderstaande is een foto van de achtertuin van Rothera:

23-02-1991 20.00

Jones Sound Bay, boot vastgemaakt aan een gletsjer.

Prachtige zonsondergang. Het is warm en koud tegelijk (buiten minus 20 en binnen plus 30). Deze avond was de bruiloft van het Amerikaanse echtpaar, feest, polonaise en die slingers waren gelukkig goedgekeurd, de drank werd gekoeld met blauwe ijsblokjes van 4 miljoen jaar oud, gewoon daar uit het ijs hakken. Hoe ouder het ijs hoe blauwer het is, de zuurstof wordt er langzaam uitgeperst in de loop der eeuwen.

24-02-1991

Excurisie met de zodiac (rubberboot) over de wateren van Antarctica. Je moet met een soort touwladder 15 meter naar beneden klauteren om in de zodiac te komen. Ik heb een walvis gezien maar heb dat maar niet gemeld aan de Zodiac kapitein, die was wat vreemd aan het varen. Het leek er meer op dat hij de motor aan het testen was dan dat hij op avontuur was. Heel veel gekraak van het ijs, het hield maar niet op, het was een ijsconcert en nogal angstaanjagend mooi.

De gletsjer (Jones Sound Bay).

Hier moeten dus die kerosinevaten worden afgeleverd. Met de ijsmotorfietsen en aanhangerers is dat gebeurd. Iedereen was druk bezig. Op een gegeven moment was er paniek, de boot begon te schuiven, er was iets met de gletsjer, veel gerommel (zowel qua geluid als gedrag van de crew), de boot ging een meter heen en weer in diepte. Die avond was er weer feest, ja je blijft lachen en feesten op Antarctica.

Ja, en toen?

Afijn, ik houd niet van vis, ik kan het niet helpen, het is zo gezond, dat hoor ik al jaren, maar ik vind het stinken en het ziet er vaak zo grijs uit, en bovenal smaakt het nergens naar.

19.00 uur

Het diner tijdens de terugvaart van Jones Sound Bay naar Punta Arenas.

Ik nam alleen soep. Net op het moment dat ik de ‘ober’ vertelde dat ik geen vis wilde liep de boot op een rif.

Dat gaat als volgt:

Je hoort ineens, omdat je geen vis lust, een langzaam oplopend schurend geluid, daarna veel gekraak en vervolgens vloog het bestek, de glazen het servies en alle vissen met veel kabaal naar bakboord (vanwege de vis?). De herrie was enorm. Alle kapiteins waren vis aan het eten. Ik hield mij vast aan een paaltje. De kapiteins deden heel rustig: tranquillo, no problemas.

Iedereen naar het dek. De boot zat vast.

Ik had een echte muts aan boord ( zo een voor op het hoofd) en een geel fietsjasje en een camera en een heleboel fotorolletjes (zie de fotogalerie). Dat alles was nog in de hut.

De boot was 30º gaan hellen, eenmaal boven op het dek ben ik weer naar beneden gelopen (gekropen is een beter woord, de trap was ook niet meer stabiel.

Ik wilde mijn fotorolletjes, mijn muts en mijn fietsjas!

Het licht was uitgevallen (het deed mij later denken aan een aardbeving die ik in Santiago de Chile heb meegemaakt, alles is donker, je moet op de tast je weg zoeken).

De hut was een puinhoop, alles lag door elkaar, het was aardedonker (ik had als notoire roker een aansteker bij mij).

Ik hoorde water naar binnen lopen, de Titanicfilm was er niets bij, maar daar ziet het er mooier uit. Ik had natuurlijk geen idée waar de filmpjes waren, ik dacht echt dat het zou aflopen op die manier dat ik zonder filmpjes door het water zou worden meegesleurd, echt anders dan de Titanicfilm waarbij ik tijdens de film nog even naar het toilet ging, en dat het meisje niet van de Titanic is af te branden. Ik bedoel maar: zij ging maar terug in dat schone zwembadwater! ik (ben niet zo’n held en) vervloekte de situatie. Ik voelde mij ietwat alleen met de situatie.

Ik heb het gered.

Boven aangekomen kreeg ik een lifejacket uitgereikt en het wachten was op de zodiac die inspectietochtjes deed.

Later bleek dat een aantal matrozen onmiddelijk de zodiac hadden gevuld met proviand en ‘hem waren gesmeerd om later terug te komen met de mededeling dat er misschien geen problemen waren’.

Na twee uur mochten wij weer naar beneden. De Chileense marine was onderweg naar ons en het zou binnenkort weer vloed worden en dan zou de boot weer worden recht getrokken.

Onmiddelijk werd de bar geopend, iedereen moest de lifejackets aanhouden, de bagage moest in de bar worden neergezet(?), het licht was weer aan en het werd buitengewoon gezellig en feestelijk. Er kwam een mededeling dat er een film werd vertoond

En iedereen werd weer rustig (behalve ik misschien).

De Chileense marine was er in 18 uur tijd, ze waren toevalllig in de buurt. Die Chileense marine (verantwoordelijk voor het verdwijnen van duizenden mensen tijdens de dictatuur) was formeel en tegelijkertijd erg vriendelijk.

Ik mocht van hen (de boten waren aan elkaar bevestigd) in hun kaartenkamer.

Grappig,

de Chileense (vracht)schepen zijn verplicht de kaarten van de Chileense marine te gebruiken, zij betalen daar veel geld voor. In de kaartenkamer zag ik dat de Chileense marine zelf niet hun eigen kaarten gebruikt. De Chileense marine gebruikt kaarten van de Royal Navy (UK) en het was best interessant te zien dat het rif wel op de Engelse kaarten te zien was maar niet op die van de Chileense marine.

Wij zijn met de marine teruggevaren naar de Engelse basis Rothera. Een duiker heeft de boot geïnspecteerd er was maar een serieus gat van 1 inch (2,5 cm).

De Chileense marine ging de kapiteins en enkele anderen ondervragen.

Wij hebben natuurlijk veel geluk gehad, toen dit allemaal gebeurde was (waarschijnlijk) iedereen binnen (aan de vis).

De terugweg was ook wel bijzonder, de watertanks waren uiteindelijk ook geraakt. Dus bier en cola, Fanta en een soort melk als drank, en de thee werd steeds zouter en de douche ook.

Bij de terugvaart naar Punta Arenas werden wij verwelkomd door de helicopter van het Chileense 8-uur journaal.

Rothera Base UK. Die grijze streep is een landingsbaan.